Ogólnopolska Federacja Onkologiczna przedstawia propozycję wdrożenia koordynowanej opieki onkologicznej

22.03.2024

Wdrożenie sprawdzonych rozwiązań służących jakości i koordynacji opieki nad pacjentem – to postulat Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej. Podczas spotkania prasowego Dorota Korycińska z OFO, Anna Andrzejczak z Fundacji Onkologia 2025 oraz Joanna Frątczak-Kazana z Onkofundacji Alivia zaprezentowały propozycje działań, która zostanie skierowana do Rady Ministrów.

O uruchomieniu i funkcjonowaniu modelu opieki koordynowanej w onkologii w Polsce mówi się od wielu lat. W ocenie organizatorek spotkania prasowego, zaproponowany scentralizowany model sieci onkologicznej nie jest do końca przejrzysty i może stwarzać konflikty interesów. Co więcej, dotychczas nie został prawidłowo wdrożony.

- Chcemy porozmawiać o przyszłości koordynacji opieki onkologicznej w oparciu o inne kryteria niż przedstawione w regulacjach dotyczących Krajowej Sieci Onkologicznej. Dotychczas skupialiśmy się na przyporządkowaniu ośrodków do hierarchicznej sieci, a zapomnieliśmy o kilku ważnych elementach, które będą miały na jakość i koordynację zasadniczy wpływ – powiedziała rozpoczynając spotkanie Joanna Frątczak-Kazana z Onkofundacji Alivia.

W obecnym stanie prac nad wdrożeniem Krajowej Sieci Onkologicznej nie można mówić o koordynowanej opiece onkologicznej w Polsce. Jak przekonują przedstawicielki organizacji pozarządowych należy przede wszystkim sięgnąć po sprawdzone rozwiązania.

- Wiemy, które rozwiązania służą promocji jakości oraz wspierają koordynację opieki nad pacjentem. Nie musimy wymyślać systemu zupełnie od nowa. Zaadaptowanie sprawdzonych rozwiązań i korzystanie z doświadczeń innych krajów może przyczynić się do poprawy sytuacji polskich pacjentów. W onkologii czas jest na wagę złota. Opracowaliśmy postulaty, które pragniemy przedstawić Radzie Ministrów – powiedziała Dorota Korycińska, prezes Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej.

Organizacje proponują, by bazą do budowania jakości opieki onkologicznej były wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego opracowane w formie zaleceń i opublikowane przez Ministra Zdrowia. W celu monitorowania standardów konieczne jest opracowanie systemu gromadzenia danych, jak również wskaźników i mierników umożliwiających kontrolę ich przestrzegania.

- Dla nas wytyczne diagnostyczno-terapeutyczne są najważniejsze. Są one opracowywane i publikowane przez towarzystwa naukowe oraz Narodowy Instytut Onkologii. Na ich podstawie należy zdefiniować i wprowadzić do systemu standardy postępowania. Ich implementacja i monitoring to najważniejsze elementy, które pozwolą dalej budować system opieki onkologicznej – powiedziała Dorota Korycińska.

Kolejne postulaty organizacji to jak najszybsze wdrażanie wyspecjalizowanych ośrodków (units) leczenia najpowszechniejszych nowotworów oraz koncentracja leczenia zabiegowego. W tym kontekście sieć ośrodków powinna być odpowiednio gęsta, minimalizując ryzyko wykluczenia geograficznego pacjentów. Prelegentki zwróciły również uwagę na konieczność wsparcia koordynatorów opieki onkologicznej. To chory powinien być w centrum całego systemu. Dlatego powinien otrzymać kompletną informację na temat możliwości leczenia, a jego droga w systemie opieki koordynowanej nie może być skomplikowana ani wydłużona sztucznymi barierami.

W trakcie spotkania omówione zostały również dostępne publicznie opracowania dotyczące pilotażu Krajowej Sieci Onkologicznej – podsumowanie przygotowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia z grudnia 2023 r. oraz raport Komitetu Sterującego, który został opublikowany w marcu 2024 r. Podsumowania dokonała Anna Andrzejczak z Fundacji Onkologia 2025, podkreślając, że zebrane w ramach pilotażu dane okazały się niepełne. Co więcej, lata doświadczeń z KSO nie pokazały, by proponowane rozwiązania przynosiły efekt w postaci lepszych wyników leczenia.

- Ministerstwo Zdrowia stoi w tej chwili przed dylematem. Z jednej strony wdrożenie Krajowej Sieci Onkologicznej została wskazana jako kamień milowy w Krajowym Planie Odbudowy. Z drugiej mamy lata doświadczeń, kiedy nie udało się skutecznie ocenić jakości w czterech województwach w pięciu rodzajach chorób nowotworowych. Wątpliwe, by udało nam się dokonać ewaluacji całej sieci onkologicznej, wszystkich rozpoznań w całym kraju w ciągu roku czy dwóch – powiedziała Anna Andrzejczak.