dla pacjentów i lekarzy
Klasyfikacja TNM stopnia zaawansowania nowotworów
W celu określenia stopnia zaawansowania nowotworu używa się powszechnie klasyfikacji TNM, opisującej:
- wielkość guza pierwotnego (T – tumor – guz). Skala od 0 do 4 określa stopień rozrostu guza pierwotnego i jego stosunek do otaczających tkanek. Im wyższy stopień T, tym nowotwór jest bardziej zaawansowany,
- stan regionalnych węzłów chłonnych (N – nodus – węzeł). Skala od 0 do 3 (w przypadku części nowotworów do 2 lub do 1). Cecha N określa stopień rozprzestrzenienia nowotworu do regionalnych węzłów chłonnych. Dochodzi do tego, gdy komórki nowotworowe z rosnącego guza pierwotnego przedostają się do naczyń chłonnych i osiadają w najbliższych węzłach chłonnych, właściwych dla danego narządu (tzw. regionalne węzły chłonne).
- brak lub obecność przerzutów odległych (M – metastases – przerzuty). Skala od 0 do 1. Przerzuty odległe to guzy wtórne nowotworu złośliwego powstałe, gdy w wyniku wzrostu guza pierwotnego dochodzi do uszkodzenia ścian sąsiednich naczyń krwionośnych, a komórki nowotworu dostają się do krwi i przemieszczają się z nią do innych części ciała.
Klasyfikacja TNM jest powszechnie używana przez lekarzy zarówno dla opisu zaawansowania, jak i wyboru metody leczenia nowotworu. Klasyfikacja TNM danego przypadku determinuje dalsze postępowanie lecznicze - zastosowana metoda leczenia zalezy od stopnia zaawansowania opisanego poprzez klasyfikację TNM.
Przykładowo: jeśli guz jest niewielki, określony w klasyfikacji jako T1, brak jest przerzutów do węzłów chłonnych (N0), brak przerzutów odległych (M0) – to leczenie może być ograniczone do miejsca występowania guza, zaś leczenie uzupełniające, jak radioterapia lub chemioterapia nie musi być zastosowane,
jeśli natomiast guz jest dużych rozmiarów i nacieka okoliczne tkanki (T4), obecne są liczne przerzuty do węzłów chłonnych (N2) i są obecne przerzuty odległe, np. do kości (M1) – to leczenie może być ograniczone jedynie do chemioterapii paliatywnej lub leczenia objawowego.
Opracowanie:
dr hab med. Tomasz Jastrzębski, prof. ndzw. GUMed,
Klinika Chirurgii Onkologicznej
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku
NU-MED Onkologia
Grupa NU-MED to wyspecjalizowane placówki, w których diagnozujemy i leczymy pacjentów z chorobami nowotworowymi. Leczenie odbywa się w ramach kontraktu z NFZ. Zobacz więcej informacji.
Onkodiag – medycyna spersonalizowana w onkologii
Badania oparte na wnikliwej analizie tkanek pochodzących z nowotworu oraz krążących we krwi komórek nowotworowych:
- Trublood – nieinwazyjna biopsja z analizą pod kątem diagnozy, rokowań i teranostyki
- Celldx – głęboka analiza genomiczna nowotworu – badanie skuteczności terapii
- Exacta – pełna analiza nowotworu uwzględniająca genomikę, immunohistochemię, immunocytochemię i chemowrażliwość żywych komórek. Badanie zaprojektuje najbardziej skuteczne leczenie
- Chemoscale – badanie chemowrażliwości leków cytostatycznych
- Cancertrack – monitorowanie efektów leczenia na podstawie cell-free DNA