Zalecenia żywieniowe dla chorych na nowotwory

W trakcie choroby – i nie dotyczy to tylko nowotworów – bardzo istotne jest prawidłowe żywienie, czyli dostarczenie odpowiedniej ilości energii i składników odżywczych w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Przekłada się to na dobry stan odżywienia, a co za tym idzie – lepszą reakcję na leczenie.

Niestety, w czasie choroby nowotworowej dostarczenie odpowiedniej ilości składników pokarmowych bywa ogromnym problemem. Występujące wówczas różnego rodzaju dolegliwości, jak wymioty, nudności, biegunki i bóle, powodują, że chorzy tracą apetyt i spożywają zbyt małe ilości pokarmów. Zwiększa się w ten sposób ryzyko wystąpienia niedożywienia, a pogarszający się stan odżywienia pacjenta negatywnie wpływa na jego samopoczucie oraz efekty leczenia.

Osobom chorym zaleca się spożywanie większej ilości energii oraz białka. Ich jadłospis powinien uwzględniać: mleko pełne, śmietany, sery, chude mięso i gotowane jaja. Polecana jest również zmiana metody przyrządzania posiłków. Wskazane jest gotowanie w wodzie, na parze, duszenie i grillowanie. Należy unikać smażenia, gdyż potrawy przygotowywane w ten sposób są ciężkostrawne. Zaleca się również dodawanie do posiłków większych ilości masła, śmietanki, oliwy oraz miodu, które podnoszą wartość energetyczną potraw.

Osoby chore na nowotwory powinny spożywać mniejsze ilości błonnika, co oznacza ogranizceniczenie produktów zbożowych w postaci ciemnego pieczywa, grubych kasz, brązowego ryżu, a także surowych warzyw i owoców. Pokarmy te mogą wywoływać u chorych dolegliwości gastryczne w postaci wzdęć i biegunek.

U wielu pacjentów onkologicznych występują niedobory witamin, m.in. kwasu foliowego, witaminy A, witaminy C, witaminy D oraz składników mineralnych (miedzi, żelaza, magnezu, cynku i wapnia).

Jeśli u chorych nie udaje się zaspokoić zapotrzebowania organizmu na składniki odżywcze za pomocą tradycyjnego żywienia, powinno się zastosować preparaty odżywcze typu Nutridrink, które dostarczają dużej ilości energii i składników odżywczych w małej objętości.

Opracowanie:
dr hab. n. med. Tomasz Jastrzębski, prof. ndzw. GUMed
Klinika Chirurgii Onkologicznej
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku