Utrata masy ciała w chorobie nowotworowej - niekorzystny czynnik rokowniczy

20.06.2023

Zapotrzebowanie na substancje odżywcze (zapotrzebowanie białkowo-kaloryczne) w chorobie nowotworowej wzrasta o ponad połowę w stosunku do zapoytrzebowania osób zdrowych (stosunek zapotrzebowania 1:1,6). Choroba nowotworowa zazwyczaj powoduje utratę masy pacjenta (33%-72% ogółu chorych). Spadek masy jest spowodowany wieloma czynnikami jednakże najważniejszym jest niedożywienie podczas terapii.

Jednym z najcięższych skutków niedożywienia jest kacheksja nowotworowa (kakos-zły i hexis-kondycja) zwana inaczej zespołem anorektyczko-kachektycznym (cancer anorexia-cachexia syndrome – CACS), czyli zespołem wyniszczenia nowotworowego. Charakteryzuje się brakiem łaknienia (jadłowstręt), który powoduje spadek wagi i zmniejszoną odporność organizmu. Istnieje również metaboliczna odmiana tego zespołu. Występują takie same objawy, jednakże są spowodowane produktami metabolizmu nowotworu i organizmu np. wzmożona lipoliza, wytwarzanie białek tak zwanej fazy ostrej.

Utrata masy ciała podczas choroby skutkuje zmniejszeniem efektywności terapii nowotworowej. Zmniejsza się odpowiedź na chemioterapię i radioterapię oraz zwiększa ilość skutków ubocznych. Zdrowe komórki organizmu, na które również działa terapia przeciwnowotworowa mają mniejsze szanse przetrwania, co zwiększa liczbę i nasilenie działań niepożądanych.

Wyniszczony organizm w inny sposób reaguje również na inne leki stosowane w trakcie leczenia. Zmienia się odpowiedź na leki przeciwbólowe oraz zwiększa ich działanie uboczne. Działanie innych wcześniej stosowanych przez pacjenta leków jak leki stosowane w leczeniu cukrzycy czy leków zmniejszających krzepliwość krwi staje się nieprzewidywalne i może stać się niebezpieczne dla zdrowia i życia.

Podsumowując. Skutki utraty masy ciała są bardzo poważne, których nie wolno ignorować. Choremu na nowotwór człowiekowi zagraża nie tylko depresja, ale również nieodwracalne zmiany metaboliczno-hormonalne, których w przyszłości nie będzie można odwrócić. Jedynym sposobem na zapobieganie niedożywieniu pacjentów onkologicznych jest bogata w składniki odżywcze dieta. Duża ilość owoców, warzyw, produktów o dużej zawartości białek, węglowodanów i tłuszczy zapewni dostateczną ilość energii dla organizmu podczas terapii onkologicznej.

Zaleca się podawanie preparatów wysokobiałkowych (np. Nutridrink Protein). Występują one w postaci płynnej, jak również proszku, który można dodawać do potraw (Protifar), lub w formie zupy (Nutridrink Soup). Wszystkie produkty występują w kilku wariantach smakowych co pozwala dostosować je do gustu chorego.