Powstało pierwsze w Polsce Centrum Doskonałości Onkologii Precyzyjnej

12 lutego 2020 roku w Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym, zarządzeniem Dyrektora, prof. dr hab. n. med. Jana Walewskiego, zostało powołane pierwsze w Polsce Centrum Doskonałości Onkologii Precyzyjnej (CDOP).

Celem CDOP jest umożliwienie prowadzenia wielodyscyplinarnej opieki zdrowotnej nad chorymi na nowotwory z uwzględnieniem charakterystyki molekularnej nowotworu. CDOP umożliwi podejmowanie decyzji o leczeniu standardowym jak i badaniach klinicznych prowadzonych w Narodowym Instytucie Onkologii. W CDOP prowadzone będą prace naukowe, w tym analiza danych pochodzących z praktyki klinicznej.

W przestrzeni publicznej termin medycyny precyzyjnej/personalizowanej do tej pory pojawiał się najczęściej jako przedmiot różnych dyskusji i planów na przyszłość. W onkologii termin ten oznacza szybko ewoluujące podejście polegające na dostosowywaniu interwencji terapeutycznych do indywidualnych cech molekularnych pacjenta i/lub jego choroby nowotworowej, które wykracza poza konwencjonalne podejście do pacjentów i leczenia opartego na fenotypowych biomarkerach.

Prof. Jan Walewski, prekursor onkologii precyzyjnej w Polsce – „Geneza pomysłu na onkologię precyzyjną wiąże się z wiarą uczonych w to, że dzięki wysokowydajnemu sekwencjonowaniu genów następnej generacji, które są wykrywalne w tkance nowotworowej da się opisać i zidentyfikować mechanizmy genetyczne konkretnego nowotworu.

To jest podejście o tyle rewolucyjne, że wcześniej były liczne odkrycia genetyczne na temat patogenezy nowotworów, jednak np. w przypadku takiej choroby jak rak trzustki, nie tylko każdy pacjent ma inną charakterystykę mutacji, ale jeszcze ten sam pacjent w różnych miejscach np. przy ogniskach przerzutowych wykazuje ewolucję tych zmian genetycznych. Nie ma nie tylko dwóch pacjentów, którzy mieliby taką samą charakterystykę tego nowotworu, ale ten sam pacjent ma różną charakterystykę zmian nowotworowych w różnych punktach choroby.”

Krok, na który zdecydował się Narodowy Instytut Onkologii czyni przyszłość teraźniejszością i daje nadzieję pacjentom na nowoczesne i precyzyjne leczenie na podstawie cech danej osoby i cech choroby u niej występującej.

CDOP pozwoli na dostosowanie leczenia do indywidualnych cech każdego pacjenta, umożliwi sklasyfikowanie poszczególnych osób w subpopulacje, które różnią się podatnością na określoną chorobę lub reakcją na określone leczenie, co pozwoli skoncentrować interwencje profilaktyczne lub terapeutyczne na osobach, które najbardziej na tej konkretnej terapii skorzystają, oszczędzając koszty i minimalizując skutki uboczne dla chorych.

Profesor Iwona Ługowska – „Jednym z największych osiągnięć współczesnej onkologii jest personalizacja leczenia onkologicznego, czyli bardzo precyzyjne określanie ścieżki terapeutycznej, uwzględniającej charakterystykę molekularną nowotworów. Dostępnych jest coraz więcej leków skutecznie “uderzających” w określoną mutację genową nowotworu. Sądzę, że jest to nowy rozdział w walce z rakiem, w której aktywny udział będzie także brało nowo utworzone w Narodowym Instytucie Onkologii – Państwowym Instytucie Badawczym (NIO-PIB) – Centrum Doskonałości Onkologii Precyzyjnej (CDOP).

CDOP współpracować będzie z Oddziałem Badań Wczesnych Faz NIO-PIB, gdzie od ponad dwóch lat realizowane są badania kliniczne korzystające z osiągnięć onkologii precyzyjnej. Jako kierownik tego oddziału mogę potwierdzić, że coraz więcej Pacjentów odniosło korzyść kliniczną z zastosowania innowacyjnych terapii”.

CDOP otwarte jest na współpracę z podmiotami krajowymi i zagranicznymi w zakresie badań nad biologią molekularną nowotworów, z organizacjami Pacjentów chorych na nowotwory, a także z podmiotami gospodarczymi zainteresowanymi wdrażaniem innowacyjnych metod diagnostyki i leczenia. Zakładamy, że dzięki CDOP powstaje platforma, która umożliwi tworzenie i wdrażanie innowacji medycznych w Polsce.